Υπάρχει και ένα άλλο βασικό στοιχείο των δημοσίων σχέσεων που συχνά αγνοείται και στο οποίο δίνεται ελάχιστη σημασία αλλά όταν εφαρμόζεται σωστά μπορεί να αποτελέσει το θεμέλιο της επιτυχούς συνδιαλλαγής με τους άλλους.

Η αρχική διαδικασία που αναπτύχθηκε από τον άνθρωπο για να λαδώσει τη μηχανή των ανθρώπινων σχέσεων ήταν οι «καλοί τρόποι». 

Οι διάφοροι όροι που περιγράφουν αυτή τη διαδικασία είναι ευγένεια, ευπρέπεια, εθιμοτυπία, πρωτόκολλο , τύποι, αβρότητα, κοσμιότητα, φινέτσα, αγωγή, καλλιέργεια, λεπτότητα και σεβασμός. 

Ακόμη και οι πιο πρωτόγονοι πολιτισμοί είχαν σημειώσει μεγάλη πρόοδο ως προς τους τύπους που διέπουν τις ανθρώπινες σχέσεις. Μια μελέτη που έγινε σε εικοσιμία διαφορετικές πρωτόγονες φυλές δείχνει ότι τα τυπικά που ακολουθούν στις διαπροσωπικές και διαφυλετικές σχέσεις τους είναι εξαιρετικά εντυπωσιακά. 

Σε όλες ανεξαιρέτως τις φυλές οι «κακοί τρόποι» καταδικάζονται. 

Εκείνοι που έχουν «κακούς τρόπους» απορρίπτονται.

Έτσι, η πρωταρχική τεχνολογία των Δημοσίων Σχέσεων ήταν οι «καλοί τρόποι». 

Επομένως, ένα άτομο που δεν έχει ασκηθεί και δεν έχει μάθει τέλεια τους τρόπους που είναι αποδεκτοί ως «καλοί τρόποι» από εκείνους με τους οποίους έρχεται σε επαφή, θα αποτύχει. Ένα τέτοιο άτομο ή ομάδα μπορεί να γνωρίζει όλη την ανώτερη τεχνολογία των Δημοσίων Σχέσεων και παρ’ όλα αυτά, ν’ αποτύχει οικτρά, αποκλειστικά και μόνο γιατί «επιδεικνύει κακούς τρόπους». 

Οι «καλοί τρόποι» συνοψίζονται στα εξής:

(α) Στην αναγνώριση της σπουδαιότητας του άλλου ατόμου και

(β) στη χρήση του κύκλου της αμφίδρομης επικοινωνίας. 

Όταν συναλλάσσεται κανείς με ανθρώπους δεν είναι δυνατόν να μεταδώσει τις ιδέες του και να τις κάνει αποδεκτές χωρίς τον αμφίδρομο κύκλο επικοινωνίας. 

Με τη λέξη «κύκλος» εννοούμε μια χρονική περίοδο με αρχή και τέλος. Σε ένα κύκλο επικοινωνίας έχουμε ένα άτομο το οποίο ξεκινά μια επικοινωνία προς ένα δεύτερο άτομο το οποίο λαμβάνει την επικοινωνία, την κατανοεί και δίνει τη σχετική αναγνώριση , ολοκληρώνοντας ή κλείνοντας κατ’ αυτό τον τρόπο τον κύκλο. Σε έναν αμφίδρομο κύκλο επικοινωνίας το δεύτερο άτομο ξεκινά τώρα μια επικοινωνία προς το πρώτο άτομο το οποίο τη λαμβάνει, την κατανοεί και δίνει τη σχετική αναγνώριση. Με άλλα λόγια, ο κύκλος της αμφίδρομης επικοινωνίας είναι ένας ομαλός, συνηθισμένος κύκλος επικοινωνίας μεταξύ δυο ατόμων. Αν κάποιο από τα δυο άτομα αποτύχει, όταν έρθει η σειρά του, να ξεκινήσει μια επικοινωνία, ενώ θα έπρεπε να το κάνει, τότε δεν πρόκειται για αμφίδρομη επικοινωνία.

Όταν υπάρχουν κινήσεις ή τελετουργικά, εμπλέκονται και οι εξής δυο παράγοντες: η παραχώρηση σπουδαιότητας στο άλλο άτομο και η χρήση του κύκλου αμφίδρομης επικοινωνίας. Έτσι, όταν ένας άνθρωπος παραβιάζει τα παραπάνω, τόσο ο ίδιος όσο και το πρόγραμμά του θ’ απορριφθούν. 

Η αλαζονεία και η βία μπορεί να κερδίσουν κυριαρχία και έλεγχο, αλλά δε θα κερδίσουν ποτέ αποδοχή και σεβασμό. 

Ο ψυχίατρος και ο ψυχολόγος δεν μπορούν ποτέ να κερδίσουν την επιδοκιμασία ή την εύνοια του κόσμου, παρ’ όλη την «τεχνολογία για το νου» που διαθέτουν, γιατί οι ίδιοι: (α) είναι απίστευτα αλαζόνες, (β) περιφρονούν τους άλλους με καυστικό τρόπο («ο άνθρωπος είναι ζώο», «όλοι οι άνθρωποι είναι παράφρονες» κ.λπ.). 

Απλώς δεν έχουν «καλούς τρόπους», δηλαδή (α) δε λαμβάνουν υπόψη τους άλλους, ούτε τους κάνουν να έχουν ένα αίσθημα σπουδαιότητας και (β) ο κύκλος επικοινωνίας τούς είναι εντελώς άγνωστος. 

Πετυχημένες δημόσιες σχέσεις

Κατά συνέπεια, κάθε επιτυχημένη ενέργεια δημοσίων σχέσεων είναι χτισμένη επάνω στα θεμέλια των καλών τρόπων, γιατί αυτοί αποτελούν την πρώτη τεχνολογία που δημιουργήθηκε για τη διευκόλυνση των ανθρώπινων σχέσεων. 

Οι καλοί τρόποι είναι πολύ ευρύτερα γνωστοί και σεβαστοί απ’ όσο η τεχνολογία των δημοσίων σχέσεων. Επομένως, καμιά τεχνολογία για τις δημόσιες σχέσεις δε θα είναι επιτυχής, αν παραλείπεται αυτό το στοιχείο.

Το να αγνοείς τους «απλούς φρουρούς» ως ανάξιους προσοχής, ενώ επιδιώκεις επαφή με το αφεντικό τους, μπορεί να αποβεί μοιραίο. Ποιος μιλάει με το αφεντικό; Αυτοί οι «απλοί φρουροί». 

Το να κλείνεις ένα ραντεβού και να μην είσαι συνεπής σ’ αυτό, το να στέλνεις μια πρόσκληση όταν είναι πια πολύ αργά, το να μην προσφέρεις φαγητό ή ποτό, το να μη σηκώνεσαι όταν μπαίνει μια κυρία ή ένα σημαντικό πρόσωπο, το να φέρεσαι δημοσίως στους υφισταμένους σου σαν να είναι λακέδες , το να υψώνεις με τραχύ τρόπο τη φωνή σου δημοσίως, το να διακόπτεις αυτό που λέει κάποιος άλλος για να «κάνεις κάτι σημαντικό», το να μη λες ευχαριστώ ή καληνύχτα – όλα αυτά είναι «κακοί τρόποι». Οι άνθρωποι που κάνουν αυτά τα πράγματα, ή άλλα παρόμοιας φύσης, δεν είναι αποδεκτοί από εκείνους με τους οποίους έρχονται σε επαφή. 

Καθώς οι δημόσιες σχέσεις είναι βασικά αποδοχή, οι κακοί τρόποι τις καθιστούν άχρηστες. 

Για να εφαρμόσεις τις τεχνικές των δημοσίων σχέσεων με επιτυχία, πρέπει να έχεις καλούς τρόπους. 

Αυτό δεν είναι δύσκολο. Πρέπει να αξιολογήσει κανείς τη στάση του απέναντι στους άλλους και να την εξομαλύνει. Είναι σημαντικοί ως άτομα; Κι έπειτα, ο κύκλος της αμφίδρομης επικοινωνίας του πρέπει να είναι τόσο τέλειος και φυσικός, που να μην τραβάει ποτέ την προσοχή. 

Αν τα δύο παραπάνω συμβαίνουν, μπορεί τώρα κανείς να μάθει για την ομάδα με την οποία συναναστρέφεται και ποιους αυτή θεωρεί «καλούς τρόπους» σύμφωνα με την εθιμοτυπία της. 

Επομένως, αν χρησιμοποιείται σωστά η τεχνολογία των δημοσίων σχέσεων, οι δημόσιες σχέσεις καταλήγουν σε επιτυχία. 

Σπουδαιότητα

Οι άνθρωποι θεωρούν προσβλητικό το να μη τους αποδίδει κάποιος σημαντικότητα. Ζωτικής σημασίας μέρος των «καλών τρόπων» είναι να αποδίδει κανείς σημαντικότητα στους άλλους ανθρώπους.

Το να αντιληφθείς και να αποδεχτείς την παρουσία κάποιου αποτελεί αναγνώριση της σπουδαιότητάς του.

Δεν έχεις ιδέα πόσο σπουδαίοι είναι οι άνθρωποι. Υπάρχει μια αντεστραμμένη αναλογία: εκείνοι που βρίσκονται στη βάση θεωρούν τον εαυτό τους πολύ πιο σπουδαίο απ’ ό,τι εκείνοι που βρίσκονται στην κορυφή, οι οποίοι είναι σπουδαίοι. Η ιδέα μιας καθαρίστριας για τη σπουδαιότητά της είναι πολύ μεγαλύτερη από εκείνη ενός επιτυχημένου διευθυντή!  

Αν αγνοήσετε τους ανθρώπους θα βρεθείτε σε κίνδυνο.  

Η κολακεία δεν είναι πολύ χρήσιμη και συχνά δημιουργεί υποψίες, γιατί δεν προέρχεται από ειλικρινή αισθήματα, ενώ θα πρέπει να είναι κανείς ηλίθιος για να μην αντιληφθεί την προσποίηση που μπορεί να εμπεριέχεται στη συμπεριφορά κάποιου. 

Η σπουδαιότητα ενός ανθρώπου γίνεται φανερή όταν του δείχνουμε σεβασμό ή απλώς τον διαβεβαιώνουμε ότι έγινε αισθητή η παρουσία του και ότι είναι αποδεκτός. 

Το να αντιληφθείς και να αποδεχτείς την παρουσία κάποιου αποτελεί αναγνώριση της σπουδαιότητάς του. 

Επίσης, αναγνωρίζουμε τη σπουδαιότητα κάποιου και με το να γνωρίζουμε το όνομά του και τις γνωριμίες του. 

Το να διακηρύσσει κανείς τη δική του σπουδαιότητα είναι περίπου τόσο αποδεκτό όσο και το να πας σ’ ένα γάμο και να πεις «και του χρόνου».

Οι άνθρωποι έχουν αξία και είναι σημαντικοί. Είτε είναι σπουδαίοι είτε όχι, είναι σημαντικοί. 

Αν το γνωρίζεις αυτό, έχεις φτάσει στα μισά του δρόμου όσον αφορά τους καλούς τρόπους.  

Τότε, μπορείτε να προχωρήσετε στις δημόσιες σχέσεις. 

Επικοινωνία

Ο κύκλος της αμφίδρομης επικοινωνίας είναι πιο σπουδαίος από το περιεχόμενό της. 

Το περιεχόμενο της επικοινωνίας, το μήνυμα που πρόκειται να μεταδοθεί σ’ έναν άλλο ή άλλους, είναι δευτερεύον σε σχέση με τον ίδιο τον κύκλο αμφίδρομης επικοινωνίας. 

Μια επικοινωνία που ταξιδεύει μόνο προς μία κατεύθυνση ποτέ δεν εγκαθιδρύει ένα κύκλο αμφίδρομης επικοινωνίας. Στις κοινωνικές περιστάσεις δεν είναι δυνατόν να γίνει κανείς αποδεκτός χωρίς αυτήν.

Οι καλοί τρόποι απαιτούν να υπάρχει κύκλος αμφίδρομης επικοινωνίας μεταξύ ενός ατόμου και ενός άλλου ατόμου.

Μια επικοινωνία υπάρχει είτε για να χρησιμοποιηθεί είτε για να απαντηθεί. 

Για να μεταφέρει κάποιο μήνυμα, πρέπει καταρχήν να τηρείται ο κύκλος επικοινωνίας. 

Τα μηνύματα δεν ταξιδεύουν σε μια ανύπαρκτη γραμμή επικοινωνίας. Πρέπει να υπάρχει μια γραμμή ή η πορεία την οποία να ακολουθεί η επικοινωνία από το ένα άτομο στο άλλο. 

Η διαφήμιση πάντα το παραβιάζει αυτό. Λένε «Αγοράστε Μπίνος!»! στον αέρα. Άλλα πράγματα πρέπει να δημιουργήσουν τη γραμμή. Και η γραμμή πρέπει να είναι τέτοια, ώστε να μπορεί να υπάρξει ανταπόκριση είτε με τη χρήση ενός προϊόντος είτε με την αγορά του είτε με μια απάντηση στην επικοινωνία. 

Μια φορά συνέβη κάτι πολύ αστείο: ένας πωλητής, χωρίς καμιά εισαγωγή ή αιτιολογία, έγραψε σε διάφορα άτομα και τους είπε να αγοράσουν ένα προϊόν αξίας πολλών εκατομμυρίων, χωρίς καν μια εξήγηση για τη χρησιμότητα ή την αξία του. Ανταπόκριση μηδέν. Καμιά γραμμή επικοινωνίας. Απευθυνόταν σ’ ένα όνομα αλλά όχι πραγματικά σε κάποιο άτομο. 

Στις κοινωνικές συναναστροφές, πρέπει πρώτα να δημιουργηθεί ένας κύκλος επικοινωνίας, προκειμένου ο ομιλητής να τύχει οποιασδήποτε αποδοχής. Μετά, ίσως να μπορούσε να περάσει ένα μήνυμα. 

Οι καλοί τρόποι απαιτούν να υπάρχει κύκλος αμφίδρομης επικοινωνίας. Αυτό ισχύει ακόμη και για την αλληλογραφία και τα προσωπικά τηλεφωνήματα. 

Από εκεί προέρχεται το «να λες καληνύχτα στην οικοδέσποινα φεύγοντας». 

Πρέπει πράγματι να κατανοήσεις τον κύκλο αμφίδρομης επικοινωνίας για να έχεις πραγματικά καλούς τρόπους. 

Χωρίς κύκλο αμφίδρομης επικοινωνίας, οι δημόσιες σχέσεις δε λένε και πολλά πράγματα. 

Τελετουργικά

Αν τα τελετουργικά που τηρούνταν στις συγκεντρώσεις των Ινδιάνων της Αμερικής ήταν εξαιρετικά ακριβή και σύνθετα, αν χίλιες δυο άλλες πρωτόγονες φυλές είχαν συγκεκριμένη κοινωνική συμπεριφορά και τύπους προσφώνησης, τότε δεν είναι υπερβολικό να ζητήσουμε και από το σύγχρονο άνθρωπο να έχει καλούς τρόπους. 

Αλλά οι «καλοί τρόποι» στην εποχή μας είναι λιγότερο εμφανείς απ’ ό,τι ήταν στο παρελθόν. Αυτό συμβαίνει επειδή η ανάμειξη τόσων φυλών και εθίμων τείνει να καταστρέφει τα τελετουργιά που κάποτε ήταν ευρέως καθιερωμένα στις μικρότερες κοινωνικές ομάδες. 

Έτσι, φαίνεται πως ζούμε σε μια εποχή όπου οι άνθρωποι είναι απρόσεκτοι στους τρόπους τους. 

Αυτό δεν είναι δικαιολογία για να έχουμε κακούς τρόπους. 

Μπορείς να έχεις εξαιρετικούς τρόπους απλώς δίνοντας προσοχή στα εξής: 

α. Στη σπουδαιότητα των ανθρώπων

β. Στον κύκλο αμφίδρομης επικοινωνίας

γ. Στους τύπους της περιοχής που τηρούνται ως σωστή συμπεριφορά.

Τα τρία αυτά αποτελούν τις πρώτες απαραίτητες προϋποθέσεις για κάθε άτομο των δημοσίων σχέσεων.

Πάνω σ’ αυτές τις βάσεις μπορούμε να χτίσουμε μια αποδεκτή παρουσία από πλευράς δημοσίων σχέσεων, η οποία θα τους φέρει επιτυχία. 

Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΣΕ ΒΟΗΘΑ ΝΑ ΦΤΙΑΞΕΙΣ ΕΝΑ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΚΟΣΜΟ
Μπορεί κανείς να επηρεάσει ολόκληρη την κοινωνία χρησιμοποιώντας την τεχνολογία των δημοσίων σχέσεων.	Μια δημοσκόπηση που έχει γίνει σε επαρκή αριθμό κοινού...
...αποκαλύπτει τις ανησυχίες που είναι πιο πραγματικές γι’ αυτούς.	Μπορεί να σχεδιαστεί ένα πρόγραμμα για την ομάδα το οποίο θα προωθεί τους στόχους της και με το οποίο θα κερδίσει την υποστήριξη της κοινωνίας.
Το αποτέλεσμα είναι αύξηση της συνεργασίας με ενέργειες που βελτιώνουν τις συνθήκες στην κοινωνία και στον κόσμο.